Immunoglobuliny typu A (IgA) – jaką pełnią rolę i kiedy wykonać badanie?

Immunoglobuliny typu A biorą udział w reakcji odpornościowej organizmu. Ta grupa białek znajduje się w różnego rodzaju wydzielinach, których zadaniem jest ochrona organizmu przed działaniem chorobotwórczych patogenów. Dlaczego immunoglobuliny klasy IgA są ważne?

Co to są immunoglobuliny typu A?

Immunoglobuliny (przeciwciała) to białka, które biorą udział w reakcji odpornościowej organizmu. Niektóre z nich są produkowane przez limfocyty B w momencie kontaktu z chorobotwórczym patogenem. Immunoglobuliny w klasie IgA wytwarzane są na bieżąco i znajdują się przede wszystkim w wydzielinach, jak łzy, ślina, pot, soki jelitowe i śluz.¹

W klasyfikacji immunoglobulin można wyróżnić jeszcze cztery inne klasy: IgE, IgG, IgM i IgD. Immunoglobuliny IgE biorą udział w reakcjach alergicznych. W surowicy krwi występują w niewielkich ilościach. Przeciwciała klasy IgM są produkowane podczas pierwotnej odpowiedzi immunologicznej. Ich rolą jest m.in. aktywowanie układu dopełniacza, który wspomaga humoralną i komórkową odpowiedź immunologiczną. W surowicy krwi w dużej ilości można znaleźć przeciwciała klasy IgG. Produkowane są w większych ilościach, kiedy wirusy, toksyny i bakterie wtargnęły do organizmu. Przeciwciała IgD obecnie nie zostały tak dobrze poznane, jak pozostałe immunoglobuliny. W surowicy krwi występują w najmniejszej ilości.

Kiedy warto wykonać badanie immunoglobulin typu IgA?

Nieprawidłowe stężenie immunoglobulin może świadczyć o wielu chorobach, m.in. alergii, niedoborze odporności czy różnego rodzaju zakażeniach. W sytuacji, kiedy pojawiają się niepokojące objawy, konieczne jest oznaczenie stężenia immunoglobulin w organizmie. Warto sprawdzić ich poziom, jeśli pojawiają się częste infekcje bakteryjne lub wirusowe, alergie lub zakażenia pasożytnicze.^1,3

Lekarz specjalista immunolog może zlecić badanie immunoglobulin, jeśli podejrzewa zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego, niektóre nowotwory, choroby autoimmunologiczne, alergie, a także częste zakażenia wirusowe, bakteryjne lub grzybicze.

Badanie stężenia immunoglobulin nie wymaga większego przygotowania. Należy zgłosić się na nie na czczo, z zachowaniem 8-12-godzinnej przerwy od jedzenia i picia. Badanie stężenia poziomu immunoglobulin lekarz może zalecić również w przypadku podejrzenia:

• marskości wątroby,
• AIDS,
• sarkoidozy,
• niektórych chorób autoimmunologicznych (toczeń układowy, RZS),
• szpiczaka mnogiego,
• chorób wątroby i śledziony,
• stanów zapalnych o charakterze ostrym lub przewlekłym.

W przebiegu tych chorób obserwuje się podwyższone stężenie immunoglobulin, jednak w niektórych przypadkach konieczne jest rozszerzenie diagnostyki, aby uzyskać bardziej szczegółowy obraz.²

Jakie są objawy niedoboru immunoglobuliny typu IgA i jakie mogą być tego skutki?

Niekiedy wynikiem badania okazuje się niskie stężenie immunoglobulin klasy IgA, może skutkować m.in. zapaleniem dróg oddechowych, płuc lub oskrzeli. Co może skutkować m.in. infekcje zatok czy ucha. Obniżone stężenie przeciwciał klasy IgA może występować w przebiegu:

• pierwotnych niedoborów odporności, zwanych również wrodzonymi błędami odporności,
• chorobach układu oddechowego,
• niektórych chorobach zakaźnych,
• niektórych chorobach autoimmunologicznych, np.cukrzycy typu I,
• chorobach skóry (AZS – atopowego zapalenia skóry),
• zespole złego wchłaniania,
• niektórych chorobach genetycznych, jak zespół Downa.

Niskie stężenie immunoglobulin klasy IgA może występować podczas przyjmowania niektórych leków, w tym także niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Ponadto znaczna liczba osób z niedoborem przeciwciał klasy IgA cierpi na choroby układu pokarmowego. Jest to problem, o którym coraz więcej wiadomo, w związku z tym w ostatnim czasie coraz więcej uwagi poświęca się odpowiedniej diecie i stosowaniu probiotyków.¹

Wśród pierwotnych niedoborów odporności występuje selektywny niedobór IgA, polegający na występowaniu niskiego stężenia immunoglobulin klasy IgA, przy zachowaniu prawidłowych stężeń immunoglobulin typu IgM i IgG. Często przebiega on bezobjawowo lub z łagodnymi dolegliwościami, które często są bagatelizowane przez pacjentów. Wraz z niskim poziomem IgA mogą współwystępować alergie oraz choroby autoimmunologiczne, jak celiakia, toczeń rumieniowaty układowy, bielactwo, nieswoiste choroby zapalne jelit, niedokrwistość czy młodzieńcze idiopatyczne przewlekłe zapalenie stawów.³

Materiał powstał z inicjatywy Takeda. Informacje te są dostępne dla opinii publicznej, wyłącznie dla celów informacyjnych. Nie stanowią konsultacji medycznej, celem uzyskania porady należy skontaktować się z lekarzem.